امروز: پنجشنبه 9 فروردین 1403
دسته بندی محصولات

پیشینه و مبانی نظری رفتار رانندگی

پیشینه و مبانی نظری رفتار رانندگیدسته: علوم انسانی
بازدید: 1 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 53 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 20

پیشینه و مبانی نظری رفتار رانندگی

قیمت فایل فقط 32,500 تومان

خرید

توضیحات :

پیشینه و مبانی نظری رفتار رانندگی در قالب Word قابل ویرایش در 20 صفحه.

بخشی از متن :

رفتار رانندگی:

امروزه یكى از مولفه هاى اساسى در تقویت توسعه پایدار مساله ى ارتقاء سلامت جامعه مى باشد. چرا كه محور توسعه پایدار انسان سالم است. از طرفى رانندگى انسانها در جهان امروز با خطرات زیادى روبه رو مى باشد. از جمله مهم ترین و قابل توجه ترین خطراتى كه امروزه زندگى افراد را در كشورهاى مختلف جهان تهدید مى كند، افزایش حوادث و آسیب هاى عمدى و غیر عمدى است كه سالانه باعث مرگ بیش از 6 میلیون نفر در جهان مى شود و پر واضح است كه "رانندگان" عامل اصلی انجام تخلفات ترافیكی به‌شمار می روند، اما آنچه كه بر چگونگی رفتار انسان و راننده در زمان رانندگی و یا تغییر آن نقش خواهد داشت، متفاوت بوده كه در یك دسته بندی كلی سه عامل 1- محیطی 2- قانونی و اجرایی 3- درونی را می توان نام برد(محمدیان، 1391).

1- عوامل محیطی:

به مجموعه عواملی گفته می شود كه در محیط پیرامونی و اطراف انسان وجود داشته و منجر به انجام تخلف توسط رانندگان می گردد. در واقع این عوامل بگونه‌ای بر رفتار انسان ها اثر می‌گذارد كه راننده را به سمت انجام تخلف سوق می‌دهد که برای ریشه یابی علل وقوع تخلفات، لزوما" باید این عوامل را به درستی شناخت و تلاش نمود بر اینگونه عوامل تأثیر گذار مدیریت نموده تا دچار رفتارهای ناهنجار ترافیكی در جامعه نشویم.

- شرایط آب و هوائی: گرمای بیش از حد هوا در روزهای تابستان می تواند موجب ناراحتی خاطر و از بین رفتن آرامش و آسایش و در نهایت بی حوصلگی و خشم رانندگان شود . از طرف دیگر سرمای هوا همراه با شرایط بدآب و هوایی نظیر برف و كولاك، می تواند زمینه ساز ایجاد انگیزه در راننده جهت انجام تخلفات ترافیكی را برای رسیدن سریعتر به مقصد، فراهم نماید و در حقیقت موجب كاهش آستانه تحمل رانندگان شود.

- وضعیت ترافیكی: تراكم بالای ترافیك همراه با راهبندان های طولانی مدت، بویژه در شرایط نامساعد جوی می‌تواند بستر لازم برای تأثیرگذاری در رفتار رانندگان را فراهم آورده و انسان در این شرایط و فشار روانی احیانا" از كوره به در رود و رفتاری خارج از عرف و عادت از خود بروز دهد كه یكی از آنها می تواند، انجام تخلفات رانندگی باشد(محمدیان، 1391).

-طرح هندسی راه و كیفیت روسازی: این دو از عواملی هستند كه رانندگی ها بویژه در رانندگی‌های طولانی‌مدت، راننده را خسته نموده و موجب استرس یا بروز خشم در رانندگان می شوند كه از جمله می توان به ناهموار بودن جاده‌ها، وجود خرابی و دست اندازها، سرعت گیرهای ناگهانی و نیز پیچ های تند و خطرناك و غیره نام برد(زمبون و هاسلبرگ1، 2008).

-وضعیت روشنایی: در برخی موارد انجام تخلف دارای پس زمینه خاص رفتاری نبوده، بلكه صرفا" به دلیل دید ناكافی از طرف راننده رخ می‌دهد، بطور مثال ممكن است به علت كمبود روشنایی در راه‌ها برخی علائم راهنمایی و رانندگی توسط رانندگان بویژه در شرایط نامساعد جوی دیده نشده و تشخیص میزان فاصله‌ها به درستی انجام نگیرد و همین مسأله موجب بروز برخی تخلفات ترافیكی گردد(محمدیان، 1391).

-شرایط پیرامونی به لحاظ بصری: بطور مثال در این مورد می توان به تبلیغات اطراف مسیر حركت، به لحاظ نوع تبلیغ، رنگ و طراحی آن اشاره كرد كه می تواند به لحاظ روانی بر راننده اثر گذار بوده و باعث ایجاد هیجان در راننده گردد و افزایش رفتارهای احساسی می تواند منجر به ایجاد روحیه تهاجمی در رانندگان شود(زمبون و هاسلبرگ، 2008).

2- عوامل قانونی و اجرایی:

به مجموعه عواملی كه مرتبط با قانون و نحوه اجرای آن و نیز بازتاب ها و تبعات اجرای قوانین بوده، اشاره می نماید كه می تواند بر رفتار رانندگان و طرز تلقی آنان و نیز میزان تبعیت و یا گریز از قوانین و مقررات را فراهم نماید(محمدیان، 1391).

-برخورد با متخلف: این مسأله از دو جنبه متفاوت قابل بررسی است ، از یك طرف ممكن است برخورد با متخلفین از قوانین رانندگی بسیار ملایم و ناكافی باشد و در نتیجه رانندگان را به تكرار انجام تخلف سوق دهد! از طرف دیگر برخورد تحقیرآمیز و نامناسب با رانندگان متخلف موجب ایجاد روحیه قانون شكنی و مخالفت با قوانین راهنمایی و رانندگی گردد(محمدیان، 1391).

-نقص قوانین: در برخی كشورها، تغییر و تحول در قوانین و مقررات ممكن است، بسترهای لازم را در جامعه نداشته باشد و در حقیقت همراه و هماهنگ با رشد علم و فن آوری نباشد، در اینگونه موارد هم كم كم قانون به حاشیه رانده شده و اجرای آن دچار مشكل می شود(محمدیان، 1391).

-عدم اجرای كامل قوانین : قوانین و مقررات وضع شده در جامعه از نگاه طراحان اولیه و قانون گذاران باید مانند یك پازل كامل در جامعه پیاده شود تا تأثیر آن ایجاد گردد. اگر بخاطر دلایل گوناگون و یا نظارت ناكافی، بخشی از قطعات پازل قانون اجراء و بخشی از قطعات پیاده نشود آن شكل لازم محقق نمی شود و در نتیجه زمینه گریز از مقررات و قوانین توسط رانندگان شكل می گیرد(مشین و سن کی1، 2008).

-بازدارنده نبودن جریمه ها: برای بسیاری از افراد و در برخی از جوامع از لحاظ فرهنگی، جریمه یكی از مهم ترین ابزارهای مبارزه و برخورد با تخلفات رانندگی محسوب می گردد كه استفاده از آن در كنترل بی نظمی‌های ترافیكی مؤثر بوده و یا لااقل در یك برهه زمانی كوتاه مدت ضروری و تأثیرگذار می باشد تا بتواند آرام ، آرام به یك عادت و یا رفتار در جامعه تبدیل شود. اغلب رانندگان از جریمه شدن واهمه دارند و یا در مكان‌هایی كه مأموران راهنمایی و رانندگی حضور دارند از ارتكاب كوچكترین تخلفی نیز خودداری می كنند. اما اگر میزان جریمه های رانندگی پائین باشد آن قدرت بازدارندگی و تغییر رفتار در رانندگان را ایجاد نمی نماید و موجب تجری بیشتر رانندگان متخلف می گردد(مشین و سن کی، 2008).

3- عوامل درونی انسان:

مطالعات و بررسی ها نشان می دهد، در بخش قابل توجهی از تصادفات ترافیكی، اشتباهات انسانی دخیل است بنابراین آنچه اهمیت بیشتری می یابد، شناخت هرچه بیشتر عامل درونی انسان است كه به نوبه خود مجموعه قابل توجهی از عوامل را در بر می گیرد، شناخت این عوامل مستلزم بررسی ویژگی های فردی راننده، تعاملات اجتماعی، ویژگی های روحی و روانی ، تربیت افراد، سطح فرهنگ، میزان آگاهی و ... را ضروری می سازد(شاکری نیا، 1388).

در حقیقت هر فرد انسانی باید برای حضور در جامعه و برای رعایت حقوق اولیه انسانی در اجتماع، رفتارهای خود را ریشه‌‌یابی نموده، عوامل تأثیرگذار رفتاری را بازیافته تا بتواند به درستی بر این رفتارهای غیر نُرم و ناهنجار مدیریت نماید تا حقوق خود و دیگران را تضییع ننماید.

-ریسك پذیری رانندگان: بطور كلی یكی از انگیزه های اصلی انسان برای انجام تخلف ریسك پذیری آنها می باشد در واقع در اكثر موارد، انجام تخلف همراه با سود و منفعت خواهد بود كه حتی گاهی این منفعت از هزینه های ایجاد شده در اثر انجام تخلف (نظیر جریمه های حاصل از آن ) نیز بیشتر خواهد بود. بنابراین راننده در زمان انجام تخلف ابتدا بطور آنی با در نظر گرفتن منافع حاصل از انجام تخلف و نیز هزینه های احتمالی (بالقوه) آن، نسبت به این موضوع اقدام می نماید. كه متأسفانه فارغ از تبعات انجام تخلفات در جامعه و برای افراد دیگر مرتكب رفتار غیر معمول در جامعه می گردد(شاکری نیا، 1388).

-خودنمایی: این مسأله در رانندگان جوان بیشتر دیده می شود، رانندگانی كه بیشتر نیاز به جلب توجه و دیده شدن در جامعه دارند ، معمولا" در زمان رانندگی اقدام به برخی حركات نمایشی و تخلفات رانندگی می نمایند كه هم خود را به خطر انداخته و حتی دیگران را هم در معرض رفتار ناپسند خود قرار می دهند.

-غرور و خودبرتربینی: برخی از افراد و گروه ها در جامعه ، با توجه به نوع تربیت و فرهنگ خاصی كه در آن پرورش یافته‌اند، همواره در اكثر عرصه های اجتماعی دارای نوعی روحیه خود برتر بینی و غرور می‌باشند. این افراد معمولا" در زمان رانندگی با انجام تخلفات، منافع خود را بر دیگران ترجیح داده و حتی در برخی موارد منافع سایرین را به مخاطره می‌اندازند(شاکری نیا، 1388).

-ناآگاهی و بی اطلاعی راننده: گاهی اوقات فرد متخلف با توجه به كمبود اطلاعات و ناآگاهی، ممكن است اقدام به انجام تخلف نماید یا اینكه واقعا" از عواقب فردی و اجتماعی، مستقیم و غیرمستقیم، آنی و آتی انجام تخلف بی اطلاع باشد كه البته با گسترش روزافزون رسانه‌ها و سیستم های اطلاع رسانی در جامعه نا آگاهی رانندگان بسیار بعید به نظر می‌رسد.

-آموزش نادرست و فرهنگ غلط: بسیاری از ناهنجاری و مشكلات اجتماعی، ریشه در تربیت و تعلیم دوران كودكی افراد جامعه دارد كه باید تعالیم ترافیكی از همان دوران كودكی با شیوه های متنوع برای كودكان فراهم شود تا بسترساز یك فرهنگ اجتماعی و قانون پذیر در بزرگسالی باشد.

-عدم تمركز حواس: در برخی از موارد، رخداد تخلف ناشی از عدم تمركز حواس رانندگان و در نتیجه بی توجهی آنها به قوانین و مقررات رانندگی می باشد ، در اینگونه موارد فرد به رغم میل باطنی و با انگیزه‌های شخصی مرتكب خلاف می شود، از مصرف الكل و داروهای روان گردان تا مكالمه با تلفن همراه، خوردن و آشامیدن، استعمال دخانیات و ... از جمله عوامل اختلال در حواس رانندگان هستند كه جز خود راننده كسی در انجام آن دخیل نمی باشد(محمدیان، 1391).

-محرك های درونی: خشم و عصبانیت ، اضطراب و اضطرار ، استرس، هیجان و هرگونه عاملی كه موجب برانگیختن احساسات رانندگان شود، می تواند به عنوان محركی جهت انجام تخلفات ترافیكی تلقی شود، بطور مثال در موارد اضطراری، فرد به راحتی اقدام به بی قانونی خواهد كرد و یا در حالت اضطراب و استرس، تمركز رانندگان از بین رفته و ممكن است، مرتكب تخلف شوند(محمدیان، 1391).

هر یك از عوامل انسانی، ذكر شده بالا منجر به نوعی رانندگی خواهد شد، كه به رانندگی تهاجمی معروف است در این نوع رانندگی فرد در جهت آسیب رساندن به خود و یا در خطر قرار دادن دیگران، به نوعی رانندگی می كند كه موجبات این موارد را فراهم می‌سازد، در این شرایط، قدرت و ادراك راننده از حالت طبیعی خارج و تسلط او بر خودش كاهش یافته و در موقعیت خطرپذیری قرار می‌گیرد كه می‌تواند منجر به بروز تخلفات و در نتیجه وقوع تصادفات گردد(محمدیان، 1391).

شخصیت فردی و رفتار رانندگی:

برخلاف تصور برخی از افراد، نحوه رانندگی با اتومبیل بیش از ظاهر آن می‌تواند فرهنگ و سطح اجتماعی فرد را نمایان سازد؛ زیرا چگونگی رانندگی با اتومبیل، بخوبی نشان‌دهنده وجوه مختلف شخصیتی و رفتاری و درک اجتماعی یک انسان می‌باشد(سوری، 1388).

در واقع نحوه رانندگی، نمونه‌ای بارز از اخلاق اجتماعی اشخاص می‌باشد؛ چراکه رعایت قانون و مقررات، احترام به حقوق دیگران. آستانه تحمل فردی در مقابل محرک‌های ترافیکی و میزان پاکیزگی و سلامت اتومبیل و ایجاد فضای آرام برای سرنشینان و رانندگان دیگر، همگی نمونه‌هایی از رفتار اجتماعی راننده است که در هنگام رانندگی ناخودآگاه از شخصیت واقعی او منعکس می‌شود(سوری، 1388).


1 - Zambon, Hasselberg

1– Machin & Sankey

قیمت فایل فقط 32,500 تومان

خرید

برچسب ها : پیشینه و مبانی نظری رفتار رانندگی

نظرات کاربران در مورد این کالا
تا کنون هیچ نظری درباره این کالا ثبت نگردیده است.
ارسال نظر